Wespennest

De mens heeft al snel de neiging om elk wespennest te verdelgen om één reden. We denken namelijk dat wespen zonder aanleiding steken. Een wesp valt, net als heel veel andere insecten en dieren, aan als zijzelf of haar wespennest in gevaar is. En dat gevaar zit voor een wesp soms in een klein hoekje. Naar een wesp slaan of er van weglopen is nooit een goed idee. In dergelijk gevallen maak je een wesp agressief waardoor deze zich gaat verdedigen door te steken. Rustig blijven staan of wegwandelen is de boodschap. Heel vaak druipt de wesp gewoon vanzelf af.

De gewone (of Duitse) wesp is van nature een vleeseter. En dat maakt hem nu net zo belangrijk voor onze tuin en de natuur in het algemeen. De wesp vangt enorm veel insecten in onze (moes)tuin. Hij zorgt ervoor dat het aantal insecten min of meer onder controle blijft waardoor we als tuinier een pak minder verdelgingsproducten moeten gebruiken. Een tweede voordeel is dat ze enorm veel huisvliegen en muggen vangen. Elke vlieg of mug die door een wesp gevangen wordt, heeft geen kans meer om ons het leven zuur te maken. We kunnen besluiten dat wespen belangrijk zijn voor het opruimen van schadelijke of hinderlijke insecten.

Moeten we dan elk wespennest ongemoeid laten? Het antwoord hierop is dubbel. Een wespennest dat ver weg in de tuin hangt, zal veel minder hinder opleveren dan een nest bij de achterdeur. Een wespennest dat geen hinder oplevert voor jezelf, je gezin of je huisdier(en) kan je best ongemoeid laten. Deze wespen kunnen hun taak in de natuur ongestoord vervullen. Als iemand in je gezin allergisch is voor wespengif kan je wel beter het wespennest laten verwijderen. Dit risico zal nooit opwegen tegen het voordeel van de natuur.

Wanneer bouwen wespen een wespennest?

Begin tot midden april ontwaken de wespenkoninginnen uit hun winterslaap en gaan ze elk op zoek naar een geschikte plaats voor de bouw van hun eigen wespennest. Dit nest kan ze bouwen op de meest uiteenlopende plaatsen: in huis, op zolder, in het dak, in de spouwmuur, in de grond of in de tuin.

De koningin verzamelt allerhande natuurlijke materialen als hout en takjes die ze fijnkauwt en vermengt met haar speeksel. Met dit mengsel (een soort van papier-maché) bouwt ze de eerste raten (ei-kamers). In de eik-kamers legt de koningin zo'n 20 tot 30 eitjes. In het tweede deel van mei verpoppen de eerste wespenlarven zich tot werksters. Deze werksters nemen de bouw van het wespennest over. De koningin legt vanaf dan alleen nog eitjes. De werksters bouwen de hele zomer verder aan hun wespennest. Een volgroeid wespennest bevat gemiddeld 5000 wespen.

Aan het einde van de zomer komen de laatste larven uit. Deze larven worden geen werksters, maar nieuwe koninginnen en mannetjes. Vanaf dat moment breidt het nest zich niet meer verder uit. De enige functie van de mannetjes is de bevruchting van de nieuwe koninginnen voor volgend seizoen. Na de bevruchting gaan de koninginnen op zoek naar een goede schuilplaats voor de overwintering.

In de winter sterven de werksters, de mannetjes en de oude koningin en blijft het wespennest leeg achter. Opmerkelijk is dat een bestaand wespennest nooit opnieuw zal gebruikt worden door andere wespen.

Na de overwintering start elke koningin met de bouw haar eigen nest.

Waar bouwen wespen een wespennest?

Wespen bouwen zowel binnen in huis als buiten in de tuin hun wespennest. Deze situeren zich dan meestal in de grond, een (holle) boom, tuinhuis, kippenhok of een schuurtje. In huis is het warmer en rustiger om een nest te bouwen. Je vindt het wespennest dan voornamelijk in de spouwmuur, op zolder en in het dak. Vooral in huis is het belangrijk om het wespennest snel op te sporen omdat wespen verder door kunnen dringen naar de woongedeelten. In de tuin is een wespennest niet per se altijd gevaarlijk en kunnen wespen zelfs nuttig zijn. Ze zijn een opruimer in de natuur.

• Wespennest in huis
• Wespennest in de spouwmuur
• Wespennest in het dak
• Wespennest in de tuin
• Wespennest op zolder
• Wespennest in de grond

Wespennest verwijderen

Observeer de wespen een tijdje zodat je er een duidelijk zicht op hebt waar het wespennest gebouwd is. Zodra je de plaats van het wespennest ontdekt heb, kan je een afspraak maken met de brandweer of een professioneel verdelger om het wespennest verwijderen. Hou er rekening mee dat het verwijderen van een wespennest geen prioritaire opdracht van de brandweer is. Een professioneel verdelger kan vaak sneller komen en is meestal goedkoper.

Soorten wespen

In België komen maar enkele soorten wespen voor. Als de mens spreekt over hinderlijke wespen heeft hij/zij het voornamelijk over de gewone wesp, de Duitse wesp en de Europese hoornaar. De nesten van deze soorten worden best enkel verdelgd of verwijderd als ze gevaarlijk dicht bij de mens gesitueerd zijn. Want ondanks het niet zo lijkt, zijn deze wespen zeer nuttig voor de natuur.

Een uitzondering is de Aziatische hoornaar. Die hoort niet thuis in Europa en is een zeer grote dreiging voor onze honingbijen. Dit nest kan je dan ook best onmiddellijk melden.

• Gewone wesp
• Duitse wesp
• Gewone muurwesp (of leemwesp / metselwesp)
• Europese hoornaar
• Aziatische hoornaar
• Deukmetselwesp
• Middelste wesp
• Urntjeswesp
• Franse veldwesp
• Rupsendoder
• Bladwesp (of zaagwespen)
• Galwesp
• Sluipwesp
• Goudwesp
• Houtwesp

Een wespennest herkennen

Wespen bouwen hun wespennest altijd in een beschutte omgeving. Wespen bouwen zowel binnen in huis als buiten in de tuin hun wespennest. Dit wespennest zich dan meestal in de grond, een (holle) boom, tuinhuis, kippenhok of een schuurtje. In huis is het warmer en rustiger om een wespennest te bouwen. Je vindt het wespennest dan voornamelijk in de spouwmuur, op zolder en in het dak.

Komt de brandweer onmiddellijk een wespennest verwijderen?

Het verwijderen van wespennesten is geen dringende opdracht voor de brandweer. De brandweer bundelt de verschillende aanvragen voor wespenverdelging en delen ze op in regio's. Zo kunnen de brandweerploegen op de baan regio per regio afwerken. Het kan dus voorvallen dat je enkele dagen geduld moet hebben eer het nest bij jou thuis aan de beurt is. Tijdens extreem warme zomerperioden kan de wachttijd oplopen tot één à twee weken. Heb dus geduld. Vaak zijn het brandweervrijwilligers die deze taak voor of na hun dagdagelijkse job uitvoeren.

Vaak zijn er ook professionele verdelgers actief in jouw regio. Zij kunnen vaak sneller ter plaatse komen en zijn meestal goedkoper dan de brandweer. Ook kan je met hen een afspraak maken. Dit is logischerwijs niet mogelijk met de brandweer.